Àwọn ọmọ Yorùbá ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ní àṣà ìsìnkú àti àṣà ìsìnkú lọ́rọ̀ àti dídíjú tí ó fìdí múlẹ̀ ṣinṣin nínú àṣà àti ìsìn wọn. Ìsìnkú Yorùbá ni a rí gẹ́gẹ́ bí ààtò ṣíṣe pàtàkì, wọ́n sì máa ń ní oríṣiríṣi ààtò àti ayẹyẹ. Eyi ni awon nkan pataki ti asa isinku ile Yoruba:
1. Àwọn Ìmúrasílẹ̀ Ṣáájú Ìsìnkú:
Bí Yorùbá bá kú, ẹbí bẹ̀rẹ̀ sí í múra sílẹ̀ fún ìsìnkú. Èyí kan fífi àwọn mọ̀lẹ́bí àti àwùjọ létí, àti ṣíṣe ìṣètò fún ayẹyẹ ìsìnkú náà.
2. Gbigbọn ati Itọju Ji:
Ní alẹ́ tí ó ṣáájú ìsìnkú náà, ìṣọ́ra àti ayẹyẹ jíjófòfò sábà máa ń wáyé. Awọn ọmọ ẹgbẹ ẹbi ati awọn ọrẹ pejọ lati ṣọfọ ẹni ti o ku, pin awọn itan, kọ orin, ati gbadura.
3. Àwọn Ìmúrasílẹ̀ Ọjọ́ Ìsinkú:
Ni ọjọ isinku, a ti pese ara rẹ silẹ fun interment. Wọ́n máa ń fọ̀ ọ́, wọ́n á fi aṣọ ìsìnkú àkànṣe wọ̀, a sì máa ń fi àwọn nǹkan ìṣàpẹẹrẹ ṣe é lọ́ṣọ̀ọ́ nígbà míì.
4. Àlùfáà àti Àlùfáà ÀbílÆ:
Àwọn aṣáájú ẹ̀sìn Yorùbá ìbílẹ̀ bí Babalawo (alùfáà) àti Iyanifa (alùfáà) lè kópa nínú ayẹyẹ ìsìnkú náà. Wọn le ṣe awọn aṣa lati rii daju iyipada alaafia ti ẹmi oloogbe si igbesi aye lẹhin.
5. Ayeye isinku:
Ayẹyẹ isinku funrararẹ nigbagbogbo pẹlu ilana kan si ibi-isinku. Ara oloogbe ni a maa n gbe sinu apoti posi tabi ti a we sinu awọn iboji isinku.
Ti o da lori awọn igbagbọ ẹsin ati aṣa ti idile, awọn aṣa kan pato le wa, awọn libations, ati awọn adura ti a ṣe lakoko isinku.
6. Aṣayan Iboji:
Yiyan iboji ṣe pataki ni aṣa Yoruba. Àwọn Yorùbá kan fẹ́ràn kí wọ́n sin ín sí ilẹ̀ ìdílé tàbí sí ilẹ̀ ìsìnkú àjùmọ̀ní. Ipò náà lè jẹ́ yíyan lórí àwọn ọ̀rọ̀ tẹ̀mí.
7. Awọn ohun-ọṣọ iranti:
Isinku Yorùbá sábà máa ń ní ṣíṣe àwọn iṣẹ́ ọnà ìrántí, gẹ́gẹ́ bí òkúta orí, àmì-àmì tàbí ère, láti bu ọlá fún olóògbé náà. Awọn iṣẹ-ọnà wọnyi le ṣe afihan igbesi aye eniyan, awọn aṣeyọri, tabi awọn igbagbọ ti ẹmi.
8. Àwọn ayẹyẹ Ìsìnkú Lẹ́yìn:
Lẹ́yìn ìsìnkú náà, àwọn ayẹyẹ ìsìnkú lè wà lẹ́yìn ìsìnkú, títí kan àsè àti ìpéjọpọ̀ àwọn ẹbí àti àwọn ọ̀rẹ́. Awọn apejọpọ wọnyi gba awọn eniyan laaye lati pin awọn iranti, tu ara wọn ninu, ati ṣayẹyẹ igbesi aye oloogbe naa.
9. Ìbọ̀wọ̀ fún àwọn baba ńlá:
Apa pataki ninu asa isinku ile Yoruba ni igbagbo ninu isin awon baba nla. Àwọn Yorùbá gbà pé ẹ̀mí olóògbé náà ń bá a lọ láti nípa lórí àwọn alààyè, ó sì yẹ kí wọ́n máa bọ̀wọ̀ fún nípasẹ̀ ọrẹ, àdúrà, àti ayẹyẹ.
10. Àkókò Ọ̀fọ̀:
– Ìdílé àti àwọn ìbátan tímọ́tímọ́ olóògbé náà sábà máa ń ṣe àsìkò ọ̀fọ̀, èyí tí wọ́n lè wọ aṣọ àkànṣe, kí wọ́n sì yàgò fún àwọn ìgbòkègbodò kan gẹ́gẹ́ bí àmì ọ̀wọ̀.
O ṣe pataki lati ṣe akiyesi pe aṣa isinku Yorùbá le yatọ si lori awọn okunfa bii iyatọ agbegbe, awọn ibatan ẹsin (fun apẹẹrẹ, Kristiẹniti, Islam, ẹsin ibile Yorùbá), ati awọn ayanfẹ idile kọọkan. Ní àfikún sí i, ìmúgbòòrò àti ìgbòkègbodò ìlú ti nípa lórí àwọn apá kan nínú iṣẹ́ ìsìnkú Yorùbá, ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀ àṣà ìbílẹ̀ ni a ń bá a nìṣó pẹ̀lú ọ̀wọ̀ ńláǹlà.