Imọtọtọ, ti o ṣeun ti Yoruba, jẹ́ ọ̀rọ̀ tó ti wà nípà àkọ́kọ́ orílẹ̀-èdè Yoruba. Imọtọtọ wà nínú awọn ìmọ̀ ojú-ọ́ná àti ìtàn Yoruba. Ló wà nínú àwọn ìrànwáyé àti ẹ̀jẹ̀ ìtàn tó fẹ́rànṣẹ̀sẹ̀ lókè lókè.
Ni aṣọ ọfẹ́, imọtọtọ ni wọ́n bá fi ìrọ́nú pọ̀ láti áwọn ènìyàn bí wọn rí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àti àwon àkọ́lé tí wọ́n fẹ́ràn sí orílẹ̀-èdè Yoruba. Ní ìtàn Yoruba, imọtọtọ ti jẹ́ ìrọ́pọ̀ àgbélébú aye, èdè, ọ̀títọ̀ àti àwọn ìṣẹ́-ṣiṣe tí wọ́n jẹ́ kí wọn ṣe láti wà láti ópò àti àṣẹ Yoruba.
Awọn imọtọtọ Yoruba ti wọn jẹ́ kí wọn gbe yìí wà nípa ìtàn àti ìṣẹ́-ṣiṣe àti wọn fẹ́rànṣẹ̀sẹ̀, nítorí ìtàn jẹ́ aṣájú-ìtàn àti ìkànkan tí ó ń pè àwọn ènìyàn nínú aye. Wọn jẹ́ kí wọn jẹ́ àwọn àwọn àkọ́lé tí ó lè fẹ́rànṣẹ̀sẹ̀ àwọn eniyan lókèlẹ́, ṣugbọn ó fi wọn jẹ́ àwọn àkọ́lé tuntun nípa ìtàn, àṣẹ àti ìlànà Yoruba.
Imọtọtọ jẹ́ aṣájú ẹ̀jẹ̀ Yoruba, tí ó wà nínú ìmọ̀ ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn. Bíi tí a fẹ́ ni wípé, imọtọtọ jẹ́ aṣájú ọ̀pọ̀ àgbélébú àwọn àwọn ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn tó wà nínú Yoruba. Bí ó bá fẹ́ pè ní ìtàn Yoruba, ó le wà nípasẹ̀ àwọn ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn tí wọ́n ń tọ́ wọ́n láti ìdí tí ó wà láti àwọn ìyàwó, àwọn ìṣẹ́-ṣiṣe, àwọn ìjìnlẹ̀ àti ìtàn ẹ̀kọ́-ọkọ́.
Lẹ́ẹ́kansi, imọtọtọ jẹ́ àwọn òfin tó fi wọn rí àwọn ìṣẹ́ pọ̀ pẹ̀lú àwọn àkọ́lé àti àwọn ìyàwó àti àwọn ìyàwókọ́ àti àwọn òfin àti ìbá-àdúrà tí ó wà nínú Yoruba. Àwọn imọtọtọ Yoruba jẹ́ àwọn àpẹ̀rẹ̀-òfin tí wọn ṣe àti àwọn ìdìde àti ìwé ìdúrókọ̀ àti ìbá-àdúrà tí ó wà nínú Yoruba.
Ni ọdún 1992, ẹ̀búdú ìṣẹ́ àwọn imọtọtọ Yoruba tó wà nípa ogun awọn ọ̀rẹ́ ọlọ́pọ̀ àti ìṣẹ́ àṣeyọrí. Bí ó bá fẹ́ pè ní ìṣẹ́ àwọn imọtọtọ Yoruba, ó le wà nínú àṣà Yoruba, àṣẹ Yoruba, ìmọ̀ ọjọ́ aṣẹ̀ tí ó ń tọ́ wọ́n, àti àwọn ọ̀rẹ̀ ọlọ́pọ̀ tí ó ń fẹ́rànṣẹ̀sẹ̀.
Léyìn tí ó wà, imọtọtọ jẹ́ àṣájú ọ̀pọ̀ àṣẹ Yoruba àti ìbẹ̀jẹ̀ tí ó ní ìdárí àwọn ènìyàn nínú orílẹ̀-èdè Yoruba. Imọtọtọ jẹ́ ìtàn, ìṣẹ́-ṣiṣe àti àwọn òfin tí ó wà nínú ìmọ̀ ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn tó wà nínú Yoruba. Ni ọjọ́ tó wà, imọtọtọ jẹ́ ẹ̀tọ́ ìpìlẹ̀sẹ́ tó yẹn sí àwọn òfin, ìmọ̀ ọjọ́ aṣẹ̀ àti ìwé ìdúrókọ̀ tí ó jẹ́ àwọn ènìyàn nínú Yoruba.
Àwọn imọtọtọ Yoruba jẹ́ àwọn ìdárí àwọn ènìyàn nínú àṣẹ àti ìlànà Yoruba. Wọn jẹ́ ẹ̀tọ́ ọ̀rọ̀ ìyìn, ìfẹ̀, ìbínú, ìtọ́kè, àti ìtúnlò sọ̀rọ̀ nínú àwọn ìṣẹ́-ṣiṣe àti ìbá-àdúrà. Àwọn imọtọtọ Yoruba jẹ́ àwọn ìtọ́kè tí ó lè wà nínú ìmọ̀ ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn Yoruba, àti wọn yẹn sí àwọn òfin àti àwọn ìwé ìdúrókọ̀ tó wà nínú Yoruba.
Ní ìdárí ìṣẹ́-ṣiṣe àti ìbá-àdúrà, imọtọtọ jẹ́ àwọn ìmọ̀ ònà, ìkìlọ, àwòrán, àti ìlànà tó wà nínú àwọn ìtàn Yoruba. Àwọn imọtọtọ Yoruba jẹ́ àwọn ìmọ̀ ònà tí ó wà nínú àwọn òfin àti àwọn ìdìde, àwọn ìkìlọ tí ó wà nínú àwọn ìwé ìdúrókọ̀ àti ìwé ìtàn, àwọn àwòrán tí ó wà nínú àwọn ìtàn àti àwọn ìwé ìdúrókọ̀, àti àwọn ìlànà tó wà nínú àwọn ìwé ìdúrókọ̀.
Ni ọjọ́ kẹta lẹ́yìn tí ó wà, ìmọtọtọ jẹ́ ọ̀pọ̀ àgbélébú Yoruba tí ó wà nínú àwọn ìtàn, ìṣẹ́-ṣiṣe, àwọn òfin àti àwọn ìwé ìdúrókọ̀. Àwọn imọtọtọ Yoruba jẹ́ àwọn ìwé ìdúrókọ̀ tí ó jẹ́ ìbẹ̀jẹ̀ àti ìtàn àti àwọn ìwé ìlànà tí ó jẹ́ ìdárí àwọn ènìyàn nínú orílẹ̀-èdè Yoruba.
Léyìn tí ó wà, imọtọtọ jẹ́ ìtàn, ìṣẹ́-ṣiṣe, àwọn òfin, àwọn ìwé ìdúrókọ̀ àti àwọn ìlànà tó jẹ́ àwọn ìdárí nínú Yoruba. Wọn jẹ́ àwọn ìtàn, àṣẹ àti ìlànà tó wà nínú ìmọ̀ ojú-ọ́ná àti àwọn ìtàn Yoruba tí ó ń ṣe àwọn ènìyàn nínú àwọn ìṣẹ́-ṣiṣe àti ìbá-àdúrà ní orílẹ̀-èdè Yoruba.