AKOLE ISE: AKOTO AWON ORO TI A SUNKI

Akoto ni sipeli titun ti awon onimo ede Yoruba fi enu ko le lori ni odun 1974 lati maa lo.

Sipeli atijo                                                                                                           Sipelu titun

Olopa    Olopaa

Na   Naa

Orun  Oorun

Ogun       Oogun

Anu    Aanu

Papa  Paapaa

Suru   Suusu

Alafia    Alaafia

Oloto    Oloooto

Dada   Daadaa

Eleyi     Eleyii

Marun     Marun-un

Alanu    Alaaanu

Ologbe   Oloogbe

Miran   Miiran

Are      Aare

Akiyesi:- Iye iro faweli ti a ba pe ni a gbodo se akosile re.

EKA ISE: ASA

AKOLE ISE:           IWULO  EDE YORUBA

1. Ede Yoruba ni a n lo lati ba ara wa so asoye
2. Ede ni a fi n se ipolowo oja
3. Ohun ni a fi n korin nibi ayeye bii, igbeyawo, Isinku, Isile abbl
4. A tun le lo ede fun oro asiri
5. Ede Yoruba ni a n lo lati fi ke ewi ti yoo dun-un gbo leti,
6. Ede ni a n lo lati  fi koni ni eko ile nipa eewo ati asa ile wa.

EKA ISE: LETIRESO

AKOLE ISE: LITIRESO ALOHUN TO JE MO ESIN

AWON LITIRESO ALOHUN TO JE MO ESIN KAN TABI OMIIRAN NI ILE YORUBA NI WONYI,

i               Oya – pipe

ii              Esu – pipe

iii            Orin – arungba

iv             Ijala -sisun

v              Sango – pipe

vi             Iyere

vii           Ese – Ifa

ESA – IFA / ORUNMILA:

•  Awon olusi re ni babalowo ati awon aloye ifa .
• Akoko odun ifa tabi ni gba ti nnkan ba ru awon olusin re loju ni won n pe e.

Ounje ifa

Adie

Ewure

Eyele

Igbin

Eja

Epo abbl

Eewo ifa/Orunmila

• Jije isu titun saaju odun

igbagbo Yoruba ti o suyo ni

•  Ayanmo
• Ebo-riru ati Olodumare.

IJALA:

• O je Orisa Ogun
• Awon Ode, agbe, alagbede ati awon onise irin gbogbo ni olusi ogun.
• Akoko odun ogun ni won maa n sun ijala.

Ounje Ogun.

Aja

Iyan

Obi

Emu

Esun-isu

Akukodie

Eewo Ogun

• Gbigbe ofifo agbe duro

 igbagbo Yoruba ti o suyo

 igi, aranko, eye.

• Won maa n sun ijala lati fi juba ogun ati lati fi wa oju rere  re

SANGO PIPE:

•  orisa yii je olufiran
• Awon adosun sango ati oloye re ni olusin re
•  Asiko odun sango ni won maa n pe e
•  ilu bata ni ilu sango

Ounje Sango.

Orogbo, agbo funfun

Eewo Sango

Siga mimu, Obi, Ewa sese abbl.

Akiyesi: Sango ni o ni ara ati monamona.

ORIN ARUNGBE:

•  Awon Oloro ni olu sin re.
•  Asiko odun oro ni a n ko orin yii

Ounje oro

Emu

Aja

Eewo Oro

•  Obinrin ko gbodo ri oro
•  a kii ri ajeku oro

orisa yii je orisa atunluuse

igbelewon :

• Ko iwulo ede Yoruba marun un
• Ko oro atijo marun un ki o si ko akoto irufe oro bee
• Ko litireso ajemo esin marun-un ki o si salaye

Ise asetilewa: se ise sise lori akole yii ninu iwe ilewo Yoruba Akayege