Awon eto ati ilana leta gbefe; Adiresi ikini, deeti, koko oro, asokagba ati bee bee lo … oku sise bi ti elegun ba ku, won gbodo se etutu fun un ki eegun si jade lojo naa … an je logun; Iyato laarin ogun iya ati baba; Ona ti a n gba pin ogun ni ile Yoruba … Orisirisi eewo ati itumo okankan won; Ki ni o maa n sele ti eniyan ba deja …
 
Eyi ni leta ti a ko si awon eniyan ti won wan i ipo kan ni ibi ise adaani tabi si ajo ilu. Leta bayii kii se si enikan pato, eniti o je oga ni asiko naa le kaa. Idi niyi ti a kii fi ko oruko eniyan kan si.
Ninu leta aigbagbefe, ko si aaye fun iroyin tabi efe rara. Apeere irufe leta yii ni n ko si Ajete, Olotuu iwe iroyin, Giwa ile-ise, Oba, Alaga igbimo, Alaga ijoba ibile, oga ile – iwe ati akowe agba ibi ise ijoba apapo bii oga agba ajo idanwi WAEC, NECO ati JAMB.
Igbese Leta aigbagbefe

1. Adiresi: Adiresi meji nil eta aigbafe maa n ni
2. Adiresi akoleta: eyi yoo wa ni owo otun oke iwe, deeti ojo ti a koi we yoo tele ni isale.
3. Adiresi agbaleta: Eyi yoo wan i owo osi ni ila ti o tele deeti. Apeere:

                                                                                    Federal Government College,
                                                                                    Ilorin,
                                                                                    Kwara State.
                                                                                    2nd February, 2015.
Olotuu,
Iwe Iroyin Alaroye
34, Agbabiaka Street,
Lagos.

1. Ikini Ibeere: Apa osi ni ila ta tele adiresi agbaleta ni akoleta yoo ko ikini akoko si leta n la ni o gbodo fi bere yoo si fi ami koma kadii re. apeere:

                                    Olotuu,
                                    Oga ile – iwe,
                                    Akowe agba, abbl

1. Akole leta aigbefe: Ila ti o tele ila ikini ni akoleta yoo ko akole leta re si ni aarin iwe yoo si fara sidii re ti o ba ti leta kekere ko o tabi ki o ko o nil eta nla lai fala si nidii. Apeere:

Ayeye Ojo Omiran Orile – Ede Naijiria.
 

1. Ara leta: Aaye ko si fun iforo jewoo tabi awada ninu leta yii, ohun ti a ba fe so ni pato ni a gbodo gbe kale. Ti o ba si je esi iwe ti akoleta ko gba tele tabi ko ni a gbodo fihan.
2. Ikadii/ipari: owo otun ni isale iwe ni akoleta yoo ko igunle leta re si, oruko meji (iyen ni oruko akoleta ati obi re) ni o gbodo ko pelu ami idanuduro ni ipari. Apeere:

                                                                                                Emi ni,
                                                                                                Biodun Agbabiaka.
 
Source: https://stoplearn.com/aroko-kiko-leta-aigbefe/