Categories
Notes Yoruba Yoruba JSSCE

AMI OHUN LORI KONSONANTI ARAMUPE

Akole Ise Ede

Ami Ohun lori oro onisilebu meji

 i              ba – ta(shoe) (dd) – kf – kf

 ii        E –  we(leaf) (rd) – f – kf

 iii            A– ja(dog) (rm) – f – kf

 iv            Ba – ba (father)(dm) – kf – kf

 v             Ti – ti(a name of a person) (mm) – kf – kf

AMI OHUN LORI KONSONANTI ARAMUPE

Ninu ede Yoruba konsonati aramupe asesilebu ti a ni ni “N” konsonanti yii le jeyo ninu oro bi eyo silebu kan nitori o le gba ami ohun lori. apeere,

i               n lo –(mr) –k –kf

ii              n sun – (md) – k-kf

iii             o –ro –n –bo (drdm)-kf-k-kf

iv             ba-n-te (ddm)-kf-k-kf

v              ko-n-ko (ddd)-kf-k-kf  abbl

EKA ISE: ASA

AKOLE ISE: Awon eya Yoruba ati Ibi ti won tedo si

Osusu owo ni gbogbo omo kaaro-o-o jiire se ara won. Bi o ti le je pe won ko si ni ojukan, si be omo iya ni gbogbo won.

Oniruuru eya ati ede ni awon omo Yoruba pin si kaakiri orile-ede Naijiria.

Awon eya Yoruba ati ilu ti won tedo si

OYO                       Ibadan, Iwo, Iseyin,Saki, Ogbonoso, Ikoyi-ile,

                                Igbo-ora, Eruwa, Ikeru, Ejigbo.

IFE                          Osogbo, Ile-ife, Obaluri, Ifetedoo, Araromi,

                                Oke igbo abbl

IJESA                     Ilesa, Ibolan, Ipetu-ijesa, Ijebu, Ijesa,

                                Esa-oke, Esa-odo, Imesi-ile abbl

EKITI                      Ado, Ikere, Ikole, Okamesi, Otun, Oya, Isan,

                                Omuo, Ifaki, abbl

Ondo                     Akure, Ondo, Owo, Idanre, Ore, Okitipupa,

                                Ikere, Akoko, Isua, Oke-igbo abbl

EGBA                     Abeokuta, Sagamu, Ijebu-ode, Epe, Igbesa,

                                Awori, Egbedo, Ayetoro, Ibora, Iberekodo,

                                Oke-odon, abbl

YEWA                    Ilaroo, Ayetoro, Imeko, Ifo, Isaya, Igbogila,

                                Ilobi, Ibese, abbl

IGBOMINA         Ila-orayan, Omu-Aran, Oke-ila, Omupo,

                                Ajase-ipo abbl

ILORIN               Ilorin, Okeoyi, Iponrin, Afon, Bala,

                                Ogbondoroko, abbl

EKO                        Isale-eko, Epetedo, Osodi, Ikotun, Egbe,

                                Agege, Ilupeju, Ikeja, Musin, Ikorodu,

                                Egbeda abbl.

EGUN                    Ajase, Ibereko, Aradagun abbl

EKA ISE: LETIRESO

AKOLE ISE: Awon Ohun to ya litireso Soto si Ede Ojoojumo

  • Ede ni ohun to jade lenu ti o ni itumo ti o si je ami iyato laarin eniyan ati eranko.
  • Ede ni a n lo lati gbe ero okan wa kale fun elomiiran
  • Akojopo ede ti o di oro ijinle ni litireso.
  • Ede joojumo je ipede igbora eni ye lawujo ti o ya eniyan ati eranko soto.
  • Ijinle ede ti o kun fun ogbon, imo, oye, iriri,asa, igbagbo, ati eto awujo ni litireso.

IGBELEWON:

  • Ko oro onisilebu marun-un ki o si fi ami ohun ti o ye si i
  • So iyato meta ti o ya litireso soto si ede ojoojumo
  • Ko eya Yoruba marun-un ati ibi ti won tedo si

ISE SISE: ko oro onii- konsonanti arnmupe marun-un pelu ami ohun to dangajia

Click here to ask a question and get an answer published in the forum. Read our disclaimer.

Get paid for every topic you create in: Shoutam.com Forum!MAKE-MONEY